Norovirüs nedir, belirtileri neler? Norovirüs nasıl bulaşır?
Havalar soğumaya başladıkça bazı hastalıkların adını daha çok duymaya başladık. Bunlardan birisi de norovirüs. Bu hastalık her mevsimde görülebilir ancak ılıman iklimlerde en çok kış aylarında ortaya çıkar. Peki Norovirüs nedir, belirtileri neler? Norovirüs nasıl bulaşır? Acıbadem Taksim Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Yasemin Eraslan Pınarcı norovirüse dair merak edilenleri anlattı.
Norovirüs nedir?
Öncelikle Norovirüs nedir? Pınarcı şu bilgileri veriyor: “Norovirüs, Calcivirüs ailesinden bir virüstür. Besin zehirlenmesine yol açabilir, kusma-ishal salgınları yapabilir. Hastalık her mevsimde görülebilir ancak ılıman iklimlerde en çok kış aylarında ortaya çıkar. Norovirüs tüm dünyada erişkin ve çocuk ishallerinin önemli nedenleri arasındadır. İshal şikayeti ile hastaneye başvuran erişkinlerin yaklaşık yüzde 20’sinden Norovirüs sorumludur. Ülkemizde çocuk yaş grubundaki ishallerde Norovirüs sıklığı yüzde 14-17 olarak saptanmıştır. Virüs kaynaklı ishal salgınlarının ise yüzde 90’ını Norovirüsler oluşturur. Salgınlar genellikle kişiden kişiye bulaş, kirli sular ve kirli gıdalarla oluşmaktadır. Norovirüsün ısı ve klorlamaya karşı kısmen dirençli olması su ve gıda ile bulaşını artırır”
Pınarcı’nın norovirüs’e ilişkin verdiği bilgiler şöyle:
Norovirüs belirtileri nelerdir?
Hastaların çoğunda ilk olarak karın ağrısı görülür. Ağrıya bulantı da eşlik edebilir. Daha sonra kusma ve ishal başlar. Günde ortalama 4-8 kere ishal olur. Kusma veya ishal tek başına da görülebilir. Kusma çocuklarda erişkinlerden daha sık rastlanan bir belirtidir. Hafif ateş, halsizlik, karın krampları, kas ağrıları hastalığa eşlik edebilir. Hastalık genellikle kısa sürelidir, 2-3 günde geçer. Norrovirüse karşı oluşan bağışıklık kalıcı değildir, kısa sürelidir. Norovirüs enfeksiyonları sonrasında 4-6 ay süreyle bağışıklık olur. Ancak zamanla bağışıklık yanıtı zayıflar ve 3-4 yıl sonra aynı virüsle tekrar enfeksiyonlar olabilir.
Norovirüsün bulaşma yolları nelerdir?
Norovirüsler esas olarak ağız-dışkı yoluyla ve bazen de kusmuk ile bulaşır. Nadiren de olsa hava yoluyla da bulaş gösterilmiştir. Hasta kişilerin dışkı ile virüs yayması 72. saatten itibaren azalır ancak bazı kişilerde atılım uzun süreler devam edebilir.
Norovirüste kimler riskli gruptadır?
Norovirüsler her yaştan insanda hastalık yapabilir. Genellikle hastanede yatmayı gerektirmeyen hafif ve kısa süreli ishale neden olur. Bağışıklık yetmezliği olanlar, kanser tedavisi alanlar, organ nakli yapılmış hastalar, kronik hastalığı olan yaşlılar, ameliyat gibi ağır klinik stres yaşayanlar, hamileler ve küçük bebeklerde ağır ve uzun süreli ishallere, komplikasyonlara neden olabilir.
Norovirüs kuluçka süresi nedir?
Virüs bulaştıktan sonra belirtilerin ortaya çıkması (kuluçka dönemi) genellikle 24-48 saattir ancak 18-72 saat aralığında görülebilir.
Norovirüs nasıl tespit edilir? Testi var mı?
Virüs kaynaklı ishallerde tanı koymak için genellikle özel testlere ihtiyaç duyulmaz. Ancak salgın, ağır hastalık gibi durumlarda dışkı tahlilinde mikrobiyolojik yöntemlerle Norovirüs tespit edilebilir.
Norovirüs nasıl tedavi edilir?
Virüs kaynaklı diğer ishallerde olduğu gibi Norovirüs ishalinde de özel bir tedavi yoktur, destekleyici tedaviler verilir. Bu hastalıkta en önemli sonuçlardan biri sıvı kaybıdır. Özellikle küçük çocuklarda bu sıvı kaybı önemli düzeylerde olabilir. Tedavide vücudun kaybettiği sıvıyı yerine koymak odak noktasıdır. Oral rehidratasyon sıvısı (eczanelerde mevcut) dediğimiz sıvı karışımın her ishal sonrası içirilmesi kaybedilen sıvının yerine konmasına yardım edecektir.
İshal olan çocuklara sık sık su içirilmelidir. Emziren anneler sık sık emzirmeye devam etmelidir.
Yoğurt, ayran, haşlanmış patates, muz, pirinç lapası gibi gıdalar verilmeli, yağlı ve şekerli gıdalardan kaçınılmalıdır. Hastalığa ateş eşlik ediyosa ateş düşürücü ilaç verilmelidir.
Çocuğun ağızdan sıvı alamadığı ve sıvı kaybının fazla olduğu durumlarda hastaneye yatış ve damardan sıvı verilmesi gerekebilir. Bir yaşından küçük çocuklarda, çocuğun ağızdan sıvı alamadığı durumlarda, göz kürelerinin çökmesi, bılgındağın çökmesi, idrar miktarının azalması gibi sıvı kaybı belirtilerinin olduğu durumlarda en kısa zamanda çocuk hekimine başvurulmalıdır.
Norovirüsten Korunmak için Ne Yapılmalıdır?
Norovirüslere karşı geliştirilmiş bir aşı yoktur. Norovirüsler asıl olarak hasta kişilerden kaynaklanan dışkı-ağız yoluyla bulaşır. Bu nedenle;
- El hijyenine dikkat edilmeli,
- İçme sularının ve yiyeceklerin yıkandığı suların temiz olduğundan emin olunmalı,
- Özellikle çiğ tüketilen gıdalar dikkatlice yıkanmalı,
- Hijyeninden emin olunmayan, açıkta satılan gıdaların tüketilmesinden kaçınılmalıdır.
- Salgın durumlarında su kaynaklarına yüksek klor konsantrasyonları uygulanmalı, kontamine olmuş eşyalar yüzde 5-10 oranında sulandırılan çamaşır suyu ile temizlenmelidir.
İLGİLİ İÇERİKLER
- Çocuklarda apandisit belirtileri nelerdir? Nasıl tedavi edilir?
- Yenidoğan sarılığı nasıl geçer? Sarılık değeri kaç olmalı?
- Kız ve erkek bebeklerde boy ve kilo tablosu
- Bebeklerde diş çıkarma dönemi ateş nasıl olur? Belirtileri nelerdir?
- Pandemide bebeğinizi emzirmenin 10 altın kuralı
- Bebek bakıcınızı seçerken sormanız gereken 10 soru
